Czad – cichy zabójca! OSP Sobótka ostrzega.

Rozpoczął się sezon grzewczy. Rozpoczynający się jesienią spadek temperatury ludzie starają się skompensować tworząc komfortowy mikroklimat wewnątrz domów. Choć obecnie postęp technologiczny oferuje nowoczesne metody  uzyskania ciepła, niemniej najpowszechniejszą nadal jest spalanie węgla i gazu.

Używanie węgla czy gazu do uzyskania ciepła nie jest przyczyną zatruć tlenkiem węgla. Przyczyna tkwi w postępowaniu człowieka:  Brak przeglądów kominiarskich, nieszczelność przewodów kominowych, nieprawidłowo wykonane przewody kominowe, używanie niesprawnych bądź niezgodnie z przeznaczeniem urządzeń grzewczych oraz równie istotny czynnik, niesprawność bądź celowe zamykanie przewodów wentylacyjnych.

Czym jest tlenek węgla?

Tlenek węgla (CO, czad, monotlenek węgla) jest  bezwonnym, bezbarwnym lecz trującym gazem. Oznacza to, iż tlenek węgla nie jest możliwy do wykrycia zmysłami człowieka.

Trudno o tlenku węgla mówić w kontekście trucizny, ponieważ łącząc się z hemoglobiną krwi, tworzy trwałe wiązanie. Związana hemoglobina nie transportuje tlenu prowadząc do skrajnego niedotlenienie komórek, w tym i mózgowych, zatem można powiedzieć, iż na organizm człowieka tlenek węgla działa "chemicznie dusząco".

Tlenek węgla posiada 250-300 razy większe właściwości do wiązania się z hemoglobiną aniżeli tlen. Hemoglobina związana z tlenkiem węgla nosi nazwę karboksyhemoglobiny i już nie jest w stanie transportować tlenu do tkanek – wspomniane "chemiczne duszenie".

Kiedy podejrzewać oddziaływanie tlenku węgla?

Objawy jakie manifestuje organizm poddany działaniu tlenku węgla mogą przebiegać nietypowo. Zależą m.in. od jego stężenia w powietrzu, czasu ekspozycji (oddziaływania),  wieku, płci, kondycji organizmu, chorób a nawet metabolizmu osoby narażanej na działanie tego związku.

Pierwszymi oznakami oddziaływania tlenku węgla na organizm człowieka są m.in.: ból głowy, złe samopoczucie, nieuzasadnione zmęczenie, senność. Objawy mogą przypominać objawy grypowe, co jest mylne w ich interpretacji. Dołączają się zawroty głowy, duszność, nudności i wymioty.

Następnie symptomy pogłębiają się. Występują zaburzenia przytomności aż do jej utraty. Mogą występować drgawki.

 Ciężkie zatrucia kończą się śmiercią. Niektóre źródła charakteryzują objaw wiśniowego koloru skóry. Należy nadmienić, iż objaw ten także nie jest typowy i występuje rzadko w tej grupie poszkodowanych.

Za najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS) tlenku węgla uznaje się 23ppm (CIOP PIB 2007)

 

 

stężenie procentowe w powietrzu	ppm – ilość części w milionie części roztworu	średni czas ekspozycji	objawy zależne od stężenia i czasu	krytyczny czas ekspozycji	objawy po upływie czasu krytycznego
0,0035%	35ppm	360min	złe samopoczucie	b.d.	b.d.
0,02%	200ppm	120min.	ból głowy, złe samopoczucie	b.d.	b.d.
0,04%	400ppm	60min.	ból i zawroty głowy, złe samopoczucie, szybka męczliwość	b.d.	b.d.
0,08%	800ppm	45min.	ból i zawroty głowy, nudności i wymioty, senność prowadząca do utraty przytomności	120min.	utrata przytomności, wymioty, drgawki
0,16%	1600ppm	20min.	ból i zawroty głowy, nudności i wymioty, senność prowadząca do utraty przytomności, drgawki	120min.	zgon
0,32%	3200ppm	4min.	ból i zawroty głowy, nudności i wymioty, zaburzenia przytomności aż do utraty przytomności, drgawki	30min.	zgon
0,64%	6400ppm	2min.	ból i zawroty głowy, nudności i wymioty, utrata przytomności, drgawki	20min.	zgon
1,28%	12800ppm	<1min.	utrata przytomności	3min.	zgon

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Pierwsza pomoc:

1. Wezwij służby ratunkowe: Pogotowie Ratunkowe i Straż Pożarną.

2. Bezpieczeństwo:

Podstawowym zabezpieczeniem jest nie wchodzenie do pomieszczeń, w których mógł nagromadzić się tlenek węgla.

Pamiętaj: Duże stężenia tlenku węgla mogą zabić w kilka minut.

3. Ewakuacja:

Jeśli jesteś w pomieszczeniu, w którym poczułeś się źle bądź któraś z osób znajdująca się w tym pomieszczeniu, bezzwłocznie należy opuścić to pomieszczenie. Wychodząc otwórz okna i drzwi.

4. Jeśli jesteś świadkiem utraty przytomności przez osobę znajdującą się w pomieszczeniu gdzie pracuje spalinowe urządzenie grzewcze, wykonaj ewakuację tej osoby jak w punkcie

Następnie:

• Skontroluj czynności życiowe (przytomność i oddech).
• Jeśli poszkodowany oddycha, ułóż go w pozycji bezpiecznej. W przypadku wymiotów pozycja na boku umożliwi ewakuację treści żołądka. Do usunięcia treści płynnych z jamy ustnej i gardła .
• Jeśli jeszcze nie wezwałeś Pogotowia Ratunkowego zrób to teraz tel. 112 bądź 999.
• W sytuacji braku oddechu rozpocznij uciskanie mostka i sztuczne oddychanie.

 

Artykuł przygotował Rafał Kasperczyk. "Libra" Centrum Usług Medycznych i Szkoleniowych

 

 

źródło: Urząd Miasta I Gminy Sobótka

KOMENTARZE DODAJ KOMENTARZ